З якімі вынікамі прафсаюзы сустракаюць Першамай: інтэрв’ю лідэра раённага аб’яднання прафсаюзаў Людмілы Ткачовай

   Першамай. Свята Вясны і Працы. Для прафсаюзаў 1 Мая - гэта, перш за ўсё, Міжнародны дзень салідарнасці працоўных ў барацьбе за свае правы, вось чаму яны называюць яго сваім галоўным святам, напярэдадні якога падводзяць вынікі праведзенай за год працы.

 Якім 2018-ы быў для ФБП, распавядае старшыня Салігорскага раённага аб'яднання прафсаюзаў Людміла Ткачова.

 - Пачну з вынікаў грамадскага кантролю за выкананнем заканадаўства аб працы, абароне працоўных і сацыяльна-эканамічных правоў і інтарэсаў работнікаў: па патрабаванні прававых інспектараў і прадстаўнікоў прафсаюзаў у 2018 годзе работнікам вернута 4 243 177 незаконна ўтрыманых рублёў або нявыплачаных грашовых сум. Маніторынгам былі ахоплены 16 770 арганізацый і прадпрыемстваў краіны. Па выніках грамадскага кантролю выяўлена звыш 41 тыс. Парушэнняў заканадаўства аб працы, 342 ўпаўнаважаных службовых асобы наймальніка прыцягнута да дысцыплінарнай адказнасці. Прававая абарона працоўных - адно з асноўных напрамкаў работы прафсаюзаў. І трэба адзначыць, што амаль усе парушэнні ўхіляюцца ў належны тэрмін. За 2018 год па просьбах працаўнікоў было падрыхтавана 662 працэсуальных і іншых дакумента, з іх - 498 ў судовыя органы, 121 заяву ў камісіі па працоўных спрэчках. У карысць работнікаў былі разгледжаны судом 104 справы, у якіх інтарэсы грамадзян прадстаўлялі прафсаюзныя прававыя інспектары працы, 214 спрэчак ўдалося вырашыць без звароту ў суд. Пры непасрэдным удзеле прафсаюзаў адноўлена на працы 99 чалавек. І за кожнай гэтай лічбай стаяць рэальныя людзі, якім мы дапамаглі вырашыць канкрэтную праблему. Я лічу, што гэта якраз тыя справы, якімі можна ганарыцца!

-Прафсаюзны прыём грамадзян называюць канкрэтнай дапамогай, і гэтая форма работы сапраўды вельмі папулярная. Раскажыце, якія праблемы хвалююць нашых жыхароў…

 - Калі ў чалавека ўзнікаюць пытанні, не абавязкова чакаць да прыёму, можна ў любы час патэлефанаваць ці прыйсці да мяне, звязацца па тэлефоне з юрыстамі ФПБ, пакінуць пісьмовае або электронны зварот. На інтэрнэт-партале ФПБ працуе сэрвіс, на якім прадстаўлены прафсаюзныя юрысты па ўсіх рэгіёнах і галінах. Для звароту дастаткова пазначыць свой рэгіён і сферу дзейнасці, а праграма прапануе карыстачу прававых інспектараў, якія змогуць найбольш эфектыўна яму дапамагчы. Асноўная маса прыпадае на звароты па прававых пытаннях, якія закранаюць працоўную дзейнасць грамадзян (65%). Другімі па актуальнасці з'яўляюцца пытанні прымянення жыллёвага заканадаўства (12%), на трэцім - пенсіённага (10%). У Салігорскім раёне у 2018 годзе было праведзена 9 выязных прыёмаў. Да прававым інспектарам звярнулася 37 чалавек, якія атрымалі кваліфікаваныя адказы на свае пытанні. На асабісты прыём да старшыні аб'яднання звярнуліся 24 работніка раённых арганізацый. Пытанні, якія падымаліся, тычыліся розных сфер: арганізацыя вытворчасці і працы, аплата працы, звальнення і працаўладкавання, ахова працы, жыллёва-бытавыя пытанні, пенсійнае забеспячэнне, прымяненне кантрактнай формы найму, перыядычнасць і тэрміны выплаты зарабатнай платы, выбар формы працоўнага дагавора, выплата матэрыяльнай дапамогі на аздараўленне, прадастаўленне працоўных і сацыяльных водпускаў, прадастаўлення дадатковых гарантый па калектыўных дагаворах.

-Якія падзеі мінулага года вы назвалі б асабліва значнымі?

 - У першую чаргу, гэта праца над законапраектам Працоўнага кодэкса. Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі выступіла адным з распрацоўшчыкаў гэтага дакумента. У цэлым у яго было ўнесена каля 40 прапаноў. Усе яны сфарміраваны на аснове тых запытаў і праблем, з якімі да нас звяртаюцца члены прафсаюза і працоўныя калектывы. У выніку сумеснай і, трэба сказаць, досыць грунтоўнай працы з іншымі зацікаўленымі бакамі большая частка нашых ініцыятыў была ўлічана. Яшчэ адна важная падзея мінулага года - гэта падпісанне Генеральнага пагаднення паміж урадам Рэспублікі Беларусь, рэспубліканскімі аб'яднаннямі наймальнікаў і прафсаюзаў на 2019 - 2021годы. У новым генпагаднення знайшлі адлюстраванне ўсе найбольш значныя для нашага грамадства пытанні: рост заробкаў і забеспячэнне занятасці насельніцтва, цэны на важнейшыя прадукты харчавання і сацыяльныя гарантыі. Ўлічана прапанова аб распрацоўцы мер па абароне матэрыяльных правоў работнікаў у выпадку банкруцтва арганізацыі (на думку сацыяльных партнёраў, гэта пытанне патрабуе дадатковых заканадаўчых рашэнняў). Таксама па ініцыятыве ФПБ пашыраны пералік гарантый, рэкамендаваных для ўключэння ў калектыўныя дагаворы. Гэта тычыцца нормаў аб стымуляванні павышэння кваліфікацыі і навучання работнікаў, развіцці інстытута настаўніцтва, а таксама аб абароне працоўных правоў работнікаў пры іх звальненні ў выпадках рэарганізацыі прадпрыемстваў. Акрамя таго, пашыраны магчымасці для працаўладкавання моладзі, людзей з абмежаванымі магчымасцямі і жанчын, якія выхоўваюць непаўналетніх дзяцей. Дарэчы, гэты 2019 год - асабліва адказны для прафсаюзнага руху ўсёй краіны. Бо гэта справаздачна-выбарны перыяд.

- Узровень цэн і заработнай платы - фактары, якія ўплываюць на ўзровень жыцця людзей. З мая 2017-га важным накірункам вашай работы з'яўляецца «народны» маніторынг цэн ...

- Маніторынгам ахоплены 274 крамы ва ўсіх рэгіёнах краіны (у Салігорску гэта - супермаркет «Радуга-гурман» і Універсам №24 «Салігорскторга»). Цэны глядзяцца на 98 найменняў прадуктаў: ​​крупы, малочная прадукцыя, мяса, курыца, дзіцячае харчаванне, гэта значыць на сацыяльна значныя групы тавараў і паслугі. Акрамя прадуктаў харчавання пад кантролем спецыялістаў ФПБ і кошт адзення, бялізны і абутку, медыкаментаў і лекавых сродкаў. У перыяд падрыхтоўкі дзяцей да школы праводзіцца маніторынг набораў адзення, бялізны, абутку і канцылярскіх прыладаў для навучэнцаў. Інфармацыя аналізуецца не толькі на прадмет росту або зніжэння коштаў на асобныя катэгорыі тавары, але і ў параўнанні з сярэднім прыбыткам насельніцтва таго ці іншага рэгіёну. Трэба сказаць, што гэта работа вядзецца ў цесным узаемадзеянні з МАРТам, Нацбанкам, вытворцамі і прадстаўнікамі гандлёвых сетак. Гэта дазваляе высветліць на якім этапе ў шляху ад вытворцы да спажыўца цана тавару вырастае, па якіх прычынах адбываецца яго рост і, зыходзячы з гэтага, рэгуляваць дадзеныя працэсы. У мінулым годзе востра стаяла пытанне павышэння коштаў на аплату інтэрнатаў. Сітуацыя выклікала занепакоенасць ФПБ, таму што рост сум аплаты склаў ад 24 да 96%, а ў інтэрнатах, як правіла, жывуць не самыя забяспечаныя грамадзяне краіны. У работнікаў шэрагу прадпрыемстваў на гэтыя выдаткі сыходзіла больш за 30% ад заробку. Федэрацыя прафсаюзаў звярнулася ва ўрад з прапановай ўвесці паніжаючыя каэфіцыенты пры аплаце за пражыванне ў інтэрнатах, а таксама ўлічыць прэферэнцыі для пенсіянераў і іншых слабых катэгорыяў грамадзянаў. Па даручэнні Саўміна аблвыканкамы прынялі інструкцыі, у якіх прадугледзелі магчымасць прымянення паніжальных каэфіцыентаў. Брэсцкім і Магілёўскім аблвыканкамамі ужо ўсталяваны каэфіцыент, які ўжываецца пры вызначэнні памеру платы за карыстанне жылым памяшканнем, у памеры 0,2. Сёння разглядаецца пытанне аб перадачы МАРТ функцый па рэгуляванні платы за інтэрнаты і ўжо падрыхтаваны адпаведны праект Указа Прэзідэнта.

- Пытанні аховы працы - адна з асноў прафсаюзнай дзейнасці ...

 - У цэлым за 2018 год прафсаюзамі выяўлена больш за 64 тыс. Парушэнняў заканадаўства аб ахове працы ў розных сферах. Прыпынена эксплуатацыя больш за 2,2 тыс. Адзінак няспраўных механізмаў і абсталявання, якія маглі стаць прычынай траўміравання работнікаў. Тэхнічныя інспектары ФПБ прынялі ўдзел у расследаванні 375 няшчасных выпадкаў на вытворчасці, што дазволіла не дапусціць парушэння правоў пацярпелых, сем'яў загінуўшых. У шасці няшчасных выпадках са смяротным зыходам і ў адным, якая прывяла да цяжкай вытворчай траўме, прафсаюзныя тэхінспектары працы не пагадзіліся з высновамі дзяржінспектараў працы, аформілі асобныя думкi, якія былі прыкладзеныя да дакументаў спецыяльных расследаванняў, справы былі накіраваныя ў суд. Кантралявалася выплата пацярпелым на вытворчасці работнікам і членам іх сем'яў кампенсацый, прадугледжаных калектыўнымі дамовамі. У 2018 годзе ў арганізацыях рэспублікі ў выніку няшчасных выпадкаў на вытворчасці загінулі 144 работніка, што на 29 чалавек больш, чым у 2017 годзе, і 700 чалавек атрымалі цяжкія вытворчыя траўмы (у 2017 годзе - 593). У цяперашні час у Салігорскім раёне ажыццяўляюць дзейнасць 1348 грамадскіх інспектара па ахове працы, якімі за 2018 год было праведзена 24447 маніторынгаў захавання работнікамі заканадаўства аб ахове працы, наймальнікам выдадзена 13348 рэкамендацый на ліквідацыю 19542 парушэнняў. Штогод прафсаюзамі праводзіцца маніторынг выканання норм і правілаў аховы працы пры правядзенні пасяўной кампаніі. Асаблівая ўвага звяртаецца на праходжанне работнікамі Прадрэйсавыя агляды, а таксама на правядзенні навучання, інструктажу і праверкі ведаў па пытаннях аховы працы. Як паказвае практыка, нярэдка менавіта з-за таго, што работніка своечасова не праінструктавалі, не нагадалі пра базавыя правілы бяспекі, і здараюцца траўмы на вытворчасці. Дарэчы, ліквідацыю падобных парушэнняў, як правіла, не патрабуе значных фінансавых выдаткаў і залежыць у першую чаргу ад якасці арганізацыі работ на ўсіх участках. Павінна быць адказнасць усіх - і кіраўніка, і работнікаў за тое, што адбываецца на прадпрыемстве: і за тэхніку бяспекі, і дысцыпліну, і якасць працы.

- Як Салігоршчыне сустрэне Першамай?

- Усе мерапрыемствы будуць праходзіць 1 мая ў парку «Чатырох стыхій»: цэрымонія ўшанаванне «Дошка гонару - 2018», ўшанаванне працоўных дынастый, настаўнікаў моладзі і прафсаюзных актывістаў, конкурс-пленэр «Салігорск. Мастацкі альянс », спартландыя, канцэрты мастацкіх калектываў, канцэртна-забаўляльныя праграмы, адкрыццё сезона фантанаў, адкрыццё танцавальнага сезону, будуць працаваць выставы дэкаратыўна-прыкладнай творчасці, выставы дэкаратыўна-прыкладнай творчасці, буфеты, гульнявыя пляцоўкі і многае-многае іншае.

  Дарагія жыхары шахцёрскага краю! Ад усёй душы віншую вас з ўсенародна любімымі майскімі святамі! У чарадзе святочных дат Першамай займае асаблівае месца, таму што сімвалізуе працоўную салідарнасць, росквіт і стварэнне. Гісторыя даказвае, што толькі яднанне і праца вядуць да руху наперад і дасягненню пастаўленых мэтаў. Няхай кожны ваш дзень будзе напоўнены сонечным цяплом, радасцю і яркімі падзеямі. Міра і працвітання ў вашых дамах і сем'ях!